اختلافات سرزمینی بحرین و قطر در پرتو رای دیوان بین المللی دادگستری

اختلافات سرزمینی یکی از زمینه های اصلی جنگ در همه دوره ها بوده است و تقریباً بیش از نود درصد از جنگ های رخ داده در دنیا به خاطر همین اختلافات بوده است .پس از ممنوعیت توسل به زور در معاهدات مهم بین المللی از جمله پیمان بریان- گلوک ، اساسنامه جامعه ملل و منشور سازمان ملل استفاده از روش های مسالمت آمیز برای حل و فصل اختلافات بین المللی بین کشورها رایج شد ؛ و در این بین دیوان بین المللی دادگستری نقش مهمی را ایفاء نموده است. دیوان در این زمینه آراء زیادی را صادر نموده ،که رویه قضایی غنی را در این حوزه بوجود آورده است . رای 2001 دیوان در زمینه اختلافات سرزمینی قطر و بحرین یکی ازآخرین آرای دیوان در این زمینه است. تا قبل از کشف نفت و دیگر منابع معدنی در بستر و زیر بستر دریا ها کمتر اختلافی در زمینه مرزهای دریایی بین کشورها رخ می داد و بیشتر اختلافات بر سر مسائل امنیت نظامی مرزها بود تا بر سر مسائل اقتصادی. کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز از این قائده مستثنی نبوده اند .یعنی تا قبل از اینکه منابع عظیم زیرزمینی در بستر و زیر بستر آن، عملاً اختلافات مرز دریایی در بین این کشورها مطرح نبود. با آشکار شدن این حقیقت بود که اختلافات سرزمینی بین این کشورها بر سرتحدید حدود مناطق دریایی و حوزه های نفتی مشترک بین تمامی 8 کشور حاشیه پدید آمد . البته دخالت ها و اعمال نفوذهای کشورهای استعماری به ویژه بریتانیا در شکل گیری ، تداوم این اختلافات موثر بوده اند ،به نحوی که در اکثر این اختلافات که تاکنون حل نشده باقی مانده اند رد پای این کشور دیده می شود .